RouteYou Deel 1 (Troisvierges -> Monschau)
RouteYou Deel 2 (Monschau -> Raeren)
RouteYou Deel 3 (Raeren -> Aachen)
de Ravel der Ravel’s, het pareltje,… noem het zoals je wil, maar de Vennbahn mag écht niet ontbreken als liefhebber van fietsen langs oude spoorlijnen !
het is de ideale familiebaan (met een gemiddelde helling van 2%).
de fietsroute loopt over de oude spoorlijnen 47,48 en 49 (NMBS) en verbindt Duitsland met Luxemburg. steek met ons verschillende keren de grenzen over, desondanks de volledige lijn onder Belgisch grondgebied valt !
laat je niet afschrikken door de lengte, want de spoorlijn is 125 km lang.
ikzelf deed hem in omgekeerde richting (Luxemburg->Duitsland) en in 3 etappes.
maar door de vele faciliteiten (in tegenstelling tot andere trajecten) kan je hem makkelijk in meerdere etappes doen en overnachten.
of berijd je hem in 1 keer ? alles is mogelijk.
We rijden per trein naar het station van Troisvierges(L), het eerste station net over de grens met Luxemburg. (vroeger heette dit Ulflingen)
van hier kom je direct op het ex-traject van lijn 47
Aan het station van Troisvierges: een monument voor het 100-jarig bestaan van de spoorlijn
Langsheen de Vennbahn staan er tal van informatieborden in 4 talen. neem zeker even de tijd om ze te lezen.
na ongeveer 5,5 kilometer zal je zien ik even “afwijk” van de route.
(zie Route, deel 1). niet volledig correct, want de oorspronkelijke Vennbahn liep in Goedange door een Tunnel. Bij de aanleg van de fietsroute zijn er zeldzame vleermuizen ontdekt waardoor de doorgang versperd is.
maar waarom ik jullie toch deze kleine omweg van 2 km wil laten doen is omdat de weg naar de tunnel prachtig is, geniet van de natuur en de contouren van de oude spoorlijn (spoiler: bekijk mijn filmpje op RouteYou)
begin van het Belevenispad naar de tunnel
het belevenispad dat doodloopt op de tunnel
het gesloten hekken met de ingang van de tunnel
we rijden het padje terug en doen de omleiding rond de tunnel, waarbij we grens oversteken met België.
de oude stopplaatsen en stations schuiven voorbij, waaronder Oudler, Burg-Reuland. Vanaf KM 24 rijden we een paar keer over de “staatsgrenzen” tussen België en Duitsland. officieel blijven we op Belgisch Grondgebied.
let even op om over dit bruggetje te rijden (er kan slechts 1 per keer passeren)
en wees hoffelijk
we komen langs het oude station van Lommersweiler, een ooit druk spoorwegstuk (zie info). waar ooit de drukte van weleer plaatsvond vind je nu een heerlijk rustig rustplaatsje. ideaal om de batterijen op te laden en verder te rijden door de tunnel richting Sankt-Vith.
In Sankt-Vith vind je in het voormalig station trouwens een leuk museum over de (spoor-)geschiedenis
Station Lommersweiler
Spoorwegtunnel van Breitfeld
op ongeveer 41 KM, in Born, kijk je best eens rechtsboven, daar zie je een 18 meter hoge viaduct oprijzen. deze was ooit de spoorlijn 47A, aangelegd door de Duitsers in WO I als Militaire spoorweglijn
De imposante Viaduct van Born, 18 meter hoog en 11 bogen
na 53 KM bereik je Waimes, waar Spoorlijn-RAVEL L45 samenkomt.
in de routebeschrijving ga ik hier een 700 Mtr verder voor een pauze in het Brasserie-Hotel vlak aan de Ravel.
de splitsing aan het oude station van Waimes. links rij de L45 op, rechts de L48 verder op de Vennbahn
Via Faymonville gaan we verder richting Sourbrodt. geniet onderweg van de vele overblijfselen van de oude spoorlijn.
een kleine verzameling:
stopplaats van Faymonville
groen sein? en route!
perron en wachthuisje van de stopplaats Robertville
het inritsein van Sourbrodt
vanaf Sourbrodt kom je , wat ik persoonlijk een mooi stukje vind en tevens een uithangbord is van de Vennbahn, hier rijd je langs een stuk waar de sporen zelfs nog bewaard zijn gebleven. in de zomer kan je hier zelfs met Railfietsen een deel affietsen op het spoor tussen Kalterherberg en Sourbrodt.
we rijden nu langs het stuk dat ik persoon het mooiste vind.
je rijdt de hele tijd langs overblijfselen van de spoorlijn tot Monschau.
in Monschau onderbrak ik mijn eerste etappe van de Vennbahn (na 80 Km was de batterij letterlijk leeg) en maakte hier een overnachting.
Wil je toch verder reizen? ik zou zeker aanraden even het af te slaan en het stadje Monschau te bezoeken, echt de moeite waard!
een review van mezelf in Monschau vind je hier: https://www.tripadvisor.be/ShowUserReviews-g642077-d24089672-r992753016-Altstadt_Monschau-Monschau_North_Rhine_Westphalia.html?m=19905
DEEL 2 (Monschau -> Raeren)
na Monschau rij je langs Konzen , waar je ook nog een stukje spoor vind aan de linkerzijde van het perron, dit was vroeger een laadspoor waar goederen werden op en afgeladen van/naar de trein.
voor de rest rijd je door een mooi stukje natuur verder richting Lammersdorf en Roetgen
het perron van Konzen, met het goederenspoor
Stopplaats Roetgen
hierna komen we al in Raeren, waar de spoorlijn 49 (die nog officieel in dienst is voor goederenvervoer) naar Eupen de Vennbahn verbindt.
In de zomer is het hier heerlijk vertoeven met een drankje in een oude treinwagon. het Seinhuis en de oude seininrichting is nog steeds te bewonderen ook. neem er zeker een kijkje.
het Seinhuis van Raeren
De Seininrichting
de bekabeling naar de (arm-)seinen
Station Raeren (met het rijtuig dat nu dienst doet als brasserie)
vanaf Raeren kan je (via een fietsroute) naar het station van Eupen fietsen en hier je tocht onderbreken.
deze route vind je hier: https://www.routeyou.com/nl-be/route/view/16157615
DEEL 3 ( Raeren -> Aachen)
het 3de en laatste deel van de Vennbahn brengt ons via L48 NMBS ,L2572 en L2563 DB van Raeren naar Aachen Rothe Erde.
na een 6-tal kilometer komen we in Walheim, neem gerust een stop hier, want hier bevind zich de thuisbasis van de Eisenbahnfreunde.
Een vereniging die dit deel van de Vennbahn terug wil activeren als museumspoorlijn.
vanaf Walheim stopt het Belgische deel van de oude spoorlijn en gaat deze over in de DB lijn
het seinhuisje van Walheim
seinhuis van Walheim
station Walheim
overweg Walheim
we volgen verder het Duitse spoor via Hahn en Kornelimunster (waar je trouwens ook een Biergarten hebt in het voormalige station, nl. de Bahnhofsvision) tot aan de vertakking met Stolberg.
Hierna kom je uit aan het station Aachen-Rothe Erde, het eind- of beginpunt van de Vennbahn.
Armsein in Kornelimunster
Biergarten en Restaurant BAHNHOFSVISION
vanaf Aachen-Rothe Erde kan je terug de trein nemen, ofwel rij je nog even door tot aan Aachen Hbf vanwaar je de rechtsreekse trein naar Belgie kan nemen.
de Vennbahn heb ik zoals beschreven gereden in 3 etappes, waarvan 2 in april 2023 en de derde etappe in april 2024.
De Vennbahn is feitelijk een samenhangsel van de spoorlijnen, opgericht door Pruisische Spoorwegen in 1889.
L47 NMBS (Troisvierges – Sankt-Vith)
L48 NMBS (Sankt-Vith – Raeren)
L49 NMBS (Raeren – Raeren Grens)
L2572 DB (Raeren Grens – Stolberg)
L2563 DB (Hahn – Aachen Rothe Erde)
De spoorlijn was belangrijk voor goederenvervoer van steenkool en ijzererts en zorgde voor een snelle,directe verbinding tussen Duitsland en Luxemburg.
Al snel moest de lijn dubbelsporig worden gemaakt (in 1909) omdat rond Lommersweiler er vertragingen optraden door het enkele spoor, de snelheid lag er op 50 KM per uur en werd opgedreven naar 60 KM per uur en er werden goederenwagens gekoppeld aan de reizigerstreinen. Maar zelfs dit hielp allemaal niet en leidde tot meerdere ongelukken. in Lommersweiler werden er ook veel wijksporen aangelegd om locomotieven en wagens te stationeren op de drukke spoorlijn.
bij de opening in 1889 reden er een 20-tal goederentreinen en 10 reizigerstreinen, tussen 1910 en 1913 rolden er 100 treinen op het traject (waarvan 16 reizigerstreinen).
Ook tijdens WO I zorgde de spoorlijn, mede door het Schlieffenplan, voor belangrijk militiair transport. Oorspronkelijk lag de spoorlijn quasi volledig op Duits grondgebied.
Na WO I , door het verdrag van Versailles waar Eupen en Malmedy werden toegekend aan België liep de spoorlijn meerdere keren door de Staatsgrenzen van België en Duitsland wat de nodige oponthoud van Grenscontroles met zich meebracht. Om dit op te lossen werd de spoorlijn volledig toegekend aan België (de stations, spoorbedding en installaties).
na WO I was het belang van de spoorlijn verdwenen door hogere douanetarieven en de mindere handel tussen België, Duitsland en Luxemburg.
na bombardementen tijdens WO II werden grote delen vernield van de spoorlijn en niet meer heropgebouwd.
Dit leidde uiteindelijk tot de gefaseerde sluiting van de spoor tussen 1954 en 1962 (Sankt Vith – Troisvierges) tot begin de jaren 80 de laatste reizigerstrein tufte.
sinds 2005 is men de spoorbedding beginnen ombouwen tot de huidige Ravel.
in 2013 waren de werken volledig rond en is de fietsroute compleet.
Station Sankt-Vith
Armsein in Montenau
aan de seininstallaties is te zien dat de lijn volledig NMBS was.
Dienstregeling Sankt-Vith – Aachen (1950)
de laatste goederentrein in 1982 (Station Sankt-Vith)
langsheen het tracé kom je voortdurend oude overblijfselen tegen
Station Waimes, met de aftakking naar L45
hier lag ooit een draaischijf om locomotieven te rangeren (Sourbrodt)
Bundel van Sourbrodt met enkele resterende goederenwagens
bunker voor spoorwegpersoneel
https://ravel.wallonie.be/nl/home/itineraires/international/vennbahn.html